Davranis Bilimleri 2 Donem Ders Notlari Burdaa...:)

PSIKOLOJI:insan ve hayvan davranislarini inceleyen bilimdalidir.cevre organizma ve davranislar arasindaki iliskiyi inceler
davranislar 3 gurupda incelenir:
1/gozlemci tarafindan dogrudan jest ve mimik gibi.
2/dolayli yoldan
3/sinir sistemi faliyetleri ve fizyolojik surecler
- PSIKOLOJI BILIMINN TEMEL AMACLARI-

a)BETIMLEME:kosullarin saptanmasi
b)ACIKLAMA:temel ilke ve teorilerilerin olusturulmasi
c)YORDAMA:davranislarin onceden tahin edilebilmesi
d)KONTROL:davranislarin istenen duzeye ve bicime getirilmesi
***p***oloji BIYOLOJI,FIZYOLOJI,BIYOKIMYA,SOSYOLOJI,ANTRPOLOJI, VE EKONOMIYLE ICICEDIR..
PSIKOLOJININ DALLARI
A)DENEYSEL PSIKOLOJI:1879 wilhem wundt.
deneysel calismalrin cogu duyum algi gudu ogrenme bellek ve davranisin fizyolojik temelleri ile ilgili
2 onemli alt dali var.
1.fizyolojik:biolojik temelleriyle
2.karsilastirmali:zoolojiyle ilgili
B)GELISIM PSIKOLOJI:canlinin dogumundan olumune kadar biyolojik ve p***olojik dei***likleriyle ilgili
C)SOSYOL PSIKOLOJI:insanlarin toplumsal ortamdan nasil etkilendini inceler
***yani PSIKOLOJI BIREY DAVRANISI SOSYOLOJI GRUP DAVRANISI ILE ILGILIIDIR..
D)UYGULAMALI PSIKOLOJI:
1.KLINIK PSIKOLOJI:davranis bozukluklari kisiliin gelismesiyle ilgili
2.OKUL VE EGITIM PSIKOLOJISI:verimli ogrenme ortamlarinin arastirilmasi
3.ENDUSTRI VE ORGUT PSIKOLOJIISI:endustri ve isletmelerde kisilerin birbirleriyle ,isletmeyle,teknoloji ve arac gerecle
4.DANISMANLIK PSIKOLOJI;egitim kurumlarindaki ogrencilerin bireysel ve egitim_ogrenme iliskin sorunlariyla
5.p***ometri p***oloji***oloji davranisin degerlendirilmesi ve olculmesi matematiksel yontemlerin p***olojiyle uygulanmasi
PSIKOLOJININ YONTEMI
1.BILIMSEL ARASTIRMALARYLA ILGILI TEKNIKLER
AMAC:OZETLEMEK, SINIFLANDIRMAK,BIRBIRIYLE ILGILI YADA ILGISIZ DAVRANISSAL OLAYLARI INCELEMEK..
YONTEMLERI:
1.DOGAL GOZLEM:eneski verileri toplar
2.sistematik
3.testler:guvenilir ve gecerlilik olmali.
4.anket
5.mulakat
6.waka incelenmesi

2.DENEYSEL ARASTIRMALAR
AMACAVRANISLARIN NEDEN VE SONUCLARINI ORTAYA KOYMAK..BUNU SAGLAYAN ISLEMLER;
1.BAGIMSIZ DEGISKENI DEGISIMLEME:BAGIMSIZ DEISKEN=BELIRLEYICI
DEISKENDIR. BU SISTEMMATIK OLARAK DEISEREK DAVRANISI MEYDANA GETIRIR.
2.DEGISIMLEMENIN BAGIMLI DEGISKENEOLAN ETKISINI GOZLEMLEMEENEYDE ETKILENMESI BEKLENEN DEGISKENE BAGIMLI DEISKENDIR. BAGIMLI DEISKEN=DAVRANIS
3.DIGER DEGISKENLERI KONTROL ETME:BIR DENEYDE NEDEN SONUC
ARASINDANDAKINI BASKA BI DEISKEN ETKILEYEBILMESI.(BAGIMLI VE BAGIMSIZ
DEISKEN ARASINDA YANI)
3.KORELATIF ARASTIRMALAR:BAGIMLI VE BAGIMSIZ DEISKEN ARASINDA AYRIMIN OLMADIGI DURUMDA KULLANILIR.
DOGADA KENDILIKLEIRNDEN OLAN VE KENDILIKLEIRNDEN DEISIM GOSTEREN DURUMLARDIR.
BUNUN YAPILMASI ICIN: incelenmek istene deisken belirlenir
iliskinn derecesi
davranislarn betimlenmesi
YASAM BOYU GELISIM
GERONTOLOJI: YASLILIK BILIMIDIR
gelisim p***ologlari insani fiziksel bilissel kisilik sosyal gelisim olarak incelerm
DAVRANISLARIN GELISMESINDE BIYOLOJIK VE CEVRESEL FAKTORLER
2 SORU UZERINDE ARASTIRMALAR MEVCUT. 1GELISIM KALITSALMI CEVRESELMI
2.GELISM HAYAT BOZYU DEVAM EDERMI yoksa farkli donemlerdemi?

kalitimin gelsim uzerindeki etkileri lgunlasma
cevrenin gelism uzerinde etkilerigrenme ve sosyallesme(sosyallesme deger inanc tutum orf adet vb gibi)
DAVRANISIN GELISIMINI ACIKLAMAYA YONELIK KURAMLAR:
1. UYARICI DAVRANIS (U_D) KURAMI:CIKOLATA ISTEYEN BI COCUN ANNESINE AGLAYARAK BU ISTEYINI KABUL ETTIRMESI GIBI..
bu kuram cocuklarin konusmayi nasil ogrendikleri ve hic duymadiklari
seyleri nasil solediklerini aciklamalari hakkinda yetersizdir2.SOSYAL
OGRENME KURAMI:CEVRESEL ETKENLERE BAGLIDIR DAVRANIS KAYNAGIINI
GOZLEYREK OGRENME TAKLIT VE OZDESIMDIR.
DONEM KURAMLARI VE GELISIM DONEMLERI
KRITIK DONEM:ONEMLI SONUCLARI OLAN DONEMDIR.
DONEMLER :BASKIN OLMALI,NITELIK OLARAK DIER DONEMLERDEN FARKLI
OLMALI,TUM COCUKLAR GELISIM DONEMLERNI AYNI NDA OLMASADA AYNI ANDA
GECMELIDIR.
FREUD A GORE KISILIIN TMELINI ILK 5 YIL OLSTURO.
PSIKOSEKSUEL GELISIM ICGUDUSEL DURTULERLE TOPLUMSAL ENGELLER ARASINDAI CATISMALARDAN KAYNATLANIO
ERIK E GORE :PSIKOSOSYAL GELISIM =CEVRESEL FAKTORLER
PAIGET:BILISSEL GELISIM 4 DONEMDE OLUSUR.
*DUYGUSAL _MOTOR DONEMI:0_2 YAS
*ISLEM ONCESI DONEM:2_7 YAS
*SOMUT ISLEMSEL DONEM 7_11
*FORMEL ISLEMSEL DONEM :11_..

***ERIKSONA GORE TEML GUVEN DUYGUSU ORAL DUYGUSAL DONEMDE GERCEKLESIR..

GUDULER VE DUYUMLAR.

GUDU:davraisis baslatan davranisin yon ve devamliiigni belirleyen bieye ait icsel gucdur.
dousdan gelen su icme gudusu gibi.
sonrada nkazanilan ise basarili olmak itibar vs.
icsel guduleyiciler:aclik ve susuzluk
dissal guduleyicilerismekde olan bi yemegin kokusu aclik duygusunu uyandirmasi
GUDULERIN SINIFLANDIRILMASI
1/BIRINCIL GUDULEROUSDAN GELIR 3 GRUPDADIR.
*FIZYOLOJIK KOKENLI
*CINSELLIK VE ANALIK GIBI FIZYOLOJIK KOKENI OLAN ANCAK BU KOKENDEN BAGIMSIZ DEVAM EDEN GUDU
*FAALIYET VE MANIPULASYON GUDULER (MERAK ARASTIRMA KURCALAMA VS)
2/SOSYAL GUDULER:SONRADAN KAZANILAN GUDULERDIR. BAGLANMA VE BASARMA GUDUSU GIBI.

*** GUDU HIYERARSISSI***
FIZYOLOJIK
GUVENLIK
BAGLANMA SEVME
KENDINE GUVEN BASARISI
KENDINE GERCEKLESTRME
DUYGULAR
DUYGULARIN FIZYOLOJIK YONU
DUYGULARIN FIZYOLOJIK YONU ARRTIKCA FIZYOLOJIK TEPKILERINDE SIDDETI ARTAR!!!!
FIZYOLOJIK TEPKILER =SINIR SISTEMI
PERIFERIK SINIR SISTEMI:BEYIN VE OMURILIGI VUCUDUN DIER KISMLARINA BAGLAYAN SINIR BAGIDR.
PERIFERIK 2 YE AYRILIO
OTONOM VE SOMATIK
otonom kalp atisi sinir sistemi ic salgi bezi faliytleri dir.somatik iskelet ve kas hareketleridir.
otonomda 2 ye ayrilio
sempatik parasempatik
sempatik vucudun gereken davranisi yapamaya hazir olmasi parasempatik de vucudun olustrduu tepki sonucu normal hale donmesidir.

duygularin ifade yonu :yuzifadeleri cikartilan sesler vs..
duygusal yasanti yonu:korku ofke mutluluk gibi
PSIKOMATIK BOZUKLUKLAR:UZUN SURELI DUYGUSAL GERILIMLERDEN KAYNAKLANAN MIDE ULSERI KAL DAMAR RAHATSIZLIKLARIDIR
DUYUM VE ALGI
DUYUM:cevremizzdeki uyaricilarin sinir akimi haline donusturulerek beynimize ulastirilmasi
ALGI:duyumlarin anlamdirilmasidir
alginn 4 ozelli vardir

*secicilik=dikkat
dikkati belirleyen uyarici yapisina iliskin etmenler;
*kontrast(zitlik)
*siddet ve buyukluk
*hareket
*tekrar
*gariplik ve yenilik
DIKKATI BELIRLEYEN BIREYSEL ETKENLER
*BEKLETILER:salonda misafirlerilere oturan annenin aglayan bebeginn sesini duyma olasilii yuksektr.
*IHTIYAC:buzdolabi almak isteyen kisinn dier reklamlra ilgisin olmamasi
*ILGILER
*OGRENME
**DEISMEZLIK:BUYUKLUK RENK PARLAKLIK DEISMEZLII GIBI ASINA OLDUMUZ NESNELERDE BOLE FARLILIKLAR GORUNSEDE AYNI ALGILANIRLAR,
**ORGUTLENME:MUZIKTEKI NOTALAR DEIL BUTUNLUK OLAN EZGI I ISITIRIZ,
3 SEKILDIR;
.SEKIL-ZEMIN ALGISIUVARDAKI TABLO SEKIL DUVAR ZEMINDIR
.GRUPLAMA:YAKINLIK BENZERLIK DEVAMLILIK
.TAMAMLAMA
DERINLIK ALGISI:3 BOYUTLU ALGILAMADIR .TEK GOZLE ELDE EDILEN IPUCLARINA MONOKULER
2 GOZLE ELDE EDILENE ISE BINOKULERDIR
MONOKULER IPUCLARI
*GOLGE
*ARAYAGIRME
*ACIKLIK
*DOGRUSAL PERSPEKTIF
*GORELI YUKSEKLIK
BINOKULER IPUCLARI>
AGTABAKASAL FARKLILIK
KONVERJANS
ALGI YANILMALAR <__>
>__< BOLE BISI BOYLAR AYNI OKLARIN YONU FARKI GIBI



UNITELERIN DEVAMI...

OGRENME
OGRENME 3 SEKILDE GERCEKLESIR.
1.TIPIKSELKOSULLANMA:ac bi kopegin agzina et konulmasi sonucu kopegin
salyasinn aktigi gozlenmisdir.yine deneyin 2 asamasindaet verilmeden
once zil calinmasi saganmis ve zillede salyalar olusmusdur bi kac
deneme sonrasi zil ve et arsinda baglanti kulmusduurr .
4 kavram var bunun iicn:
a.kosulsuz uyarici:ilkkez werildinde belirli tepkilerdir
b.kosu;;suz tepkigrenilmemmis tepkidr kopegin agzinda et warken olusan salya gibi.
c.kosullu uyarici:zil sesi
d.kosullu tepki:zil sesinden sonra gorulen salya etkisi gibi
2.EDIMSEL KOSULLANMA YOLUYLA:icinde bulundugmuz cevresel kosullari degistirebilen davranislara denir.
*bir davranisi belirli bir amaca ulasmak icin yapiyorsak bu edimsel davranisdir.
*ayirt edici uyarici ogrenmeyi belirleyen ve etkileyen en onemli etkendir
ornek telefon zili caldinda telefona bakma gibi (tel calmasi ayirt edici uyarici,telefna bakmada davranisdir
sonme yapilan bir davranisdan vazgecme olayidir. mektup yazdigimiz
arkadasimin cevap wermiosa artik mektup yazmakdan vazgecmek gibi

edimsel davranis ve sonuclari arasindaki iliski 4 bolumdur

1>OLUMLU PEKISTIRME:dersine ii calisip sinavdan ii not alan ogrencinin ilerde dersine clisma olasilii artar
2>OLMUMSUZ PEKISTIRMEgrencilerin
sinavdasorumlu olaccaklarikonulari azaltma talebini ogretmen bir kez
kabul ettinde istek gelecekde yine tekrarlanacakrtir.
3>ceza1:kopya cektigi icin sinifda kaalan bir ogrencinin tekrar kopya cekme olasili azalmasi
4>ceza2:hizli araba kullandigi icin ehliyeti alinan kisinin bir daha hizli araba kullanma olasiligi azalir

**PEKISTIRME TARIFELERI**
4 CESITTIR.:

1.SABIT ORANLI TARIFEarca basina ucret alan isci
2.degisken oranli tarife:*** *** piyonga bileti alan kisilre bazilarina ikramiye cikip bazilarina cikmamasi
3.SABIT ZAMANLI TARIFE:memurun her ay maas almasi gibi
4.degisken zmaamanli tarife:bir kisinn mektup gelip gelmedini anlamk icin surekli posta kutusuna bakmasi

GOZLEM YOLUYLA OGRENME:baska insanlarin deneyimlrinden yararlanma yoluyla ogrenmedir
***aciklayan ozdeyisler :uzum uzume baka baka kararir, bana arkadasii sole sana kim oldunu soliyeyim


kisilik p***olojisi ve kisilik kuramlari
EMSALSIZLIK:bireyi baskalarindan ayiran kendine ozgulugu olusturan tum davranissal ozelliklerdir.2 onemli kurami wardir:
1.kurultu:zeka ve kisilik
2.wardama:gozlenmemis olay ve olgularin tahmini
kurultu mantiksal kuramsal, wardama sinanabilir.

KISILIGIN GELISMESI
1.BIYOLOJIK ETMEN :KALITSAL ETKEN VE BIREYIN FIXIKSEL YAPISIDIR
2.CEVRESEL ETMEN:HAMILELIK SIRASNDA YASANAN OLAYLAR YETERSIZ BESLENME SIGARA KULLANMA COCUGUN KISLIK GELISIMINI ETKILER
KISILIK KURAMLARI KISILIGI:1.KISILIGIN OZU
2.KISILIGIN YUZEYI ILE ILGILENIR
KISILIGIN OZUNU OLUSTURAN DOGUSDAN MEVCUT OLAN DEGISMEYE DIRENCLI DAVRANISLARDIR.YETENEK YATKINLIK GIBI
KISILIGIN YUZEYI SONRADAN KAZANILANDIR.
KURAMLARIN FAYDALARI:

1.MEVCUT BILGILERIN HIPOTEZLER VE YORDAMALAR YLUYLA GENISLETILMESI
2.KARMASIK OLAYLARIN DAHA ANLAMLI VE BASIT HALE GETIRILMESI
3.HENUZ GOZLENMEMIS ILISKILERIN GOZLENMESI

p***odinamik kuramlar
freud gelistirmistir,freuda gore insan bir enerjidir kisiligin tanimini
iki zihinsel yaklasimi butunluk icinde dusnur bunlar topokrafik ve
yapisal gorustur
yapisal gorus 3 e ayrilir
a.id:yasma oolum cinsellik ve sladirganlik
b.ego:gercekci mantkli hosgorulu
c.superego:insan daranislarini toplumun beklenti ve kuramlari

topkrafik gorus:
bilincalti_disi :freudun encok uzerinde durdugu kavrmadir
bilinc altin icozumlemek icin dus cozumleme serbest cagrisim teknikleri: bilinconcesi vve bilinc dir
ego bilinci id bilinc altin itemsil eder

*oraldonem icme aliskanligive munakasaci olma :')
*anal donem:asiri kuralcilik kontrolcu olma cimrilik

sosyal goruslu p***oanalistler onde gelen isimler:karen horney,alfred alder,eric fromm,hary s.silliven,erikson

horney:insanlarin icsel catismalara yatkin olarka dogmadiklarina
catismalari sosyal kosullarin olusturdunu savunur en onemli kavrami
temel kaygidir

alder:sosyal warlik oldunu sosyal durtuler tarafindan gudulendini
soleyerek biteyn yasantilarini yorumlayan sistme olarka calisdini
savunur

sullivan:kisiligin dei*** bireyler arasi iliski durmlarindan vardandini ileri surmusdur

e.fromm:bireyin toplumla dunya ile ve kendi ile nasil iliski kurdununun icelenmesi


INSANCIL KISIILIK KURAMLARI
KURUCUSU CARL ROGERS TIR.kendilik kavrmai orgutlenmis bir butundur
yaklasimlar:
1.fenomalolajik yaklasimznel yasantilarin dikate alinmasi
2.kisinn butunlugu:kisiligin parcalarinn bir aradaki anlamli butunlugunn esas oldunu ileri surmek
3.gerceklestirme egilimi***olojik olarak onemli yonce buyume gelisme gucu


DAVRANISCI YAKLASIM:OGRENME YOLUYLA EDLINIR

sosyal ogrenme kuramlari :kurucusu julian rotter in yaninda a.bandura w.mischel

temel gorusler

*nesnel bilginn onem
*davranisa ait nesne lbilgi onemi nemli olan gozlenebilir objektif bicimde olculebilir somut davranislara kisiligi alamaya ynelik
*sosyal cevrede ogrenmegrenme toplumsal cevre ile etkilesim sonucu gerceklesir kislik ozellikleriogrenilir.
*kisilik kdegiekenliklerinn duruma ozgurlugu:bilimsel kurultular duruma baglidir
*kisilik degiskenlikleri olarak bilissel kurultular:durtu ve heyecanlari gozardi ederek bilislere onem vermek

KISILIK DEGERLENDIRMESI VE KISLIK TESTLERI
2 BASLIK ALTINA ALALIM
1.OBJEKTIF
2.PROJEKTIF

A.OBJEKTIFOGRU YANLIS BILMIYORUM SEKLINDEKI TESTLERDIR
B.PROJEKTIF:
AMACI:BIREYLERIN DUYGU DUSUNCE KAYGI CATISMALARINDAN OLUSANPSIKOLOJIK YASANTILARIN I TESTLERE YANSITMAKTIR
GENEL OZELLIKLER:
*YANIT OZGURLUU VARDIR BU TESTTIN DEGERLENDIRMESIN GUCLESTIRIR
*UYARICILAR TAM BELLI DEGILDIR
*KISILIK BIR BUTUN OLARAK DEGERLENDIRILIR
TEST CESITLERI:RORSCHOCH TESTI,TEMATIK ALGI TESTI,CUMLE TAMAMLAMA, KELIME CAGRISIM

KISILIK TESTI =PSIKOLOJIK TESTLERDIR

TESTLERIN OZELIKLERI
NESNELLIK GUVENILIRLILIK GECERLILIK STANDARDIZE OLABILMEDIR.

DAVRANIS UZERINE SOSYAL ETKILR
SOSYL ETKILERDEN
A)UYMA ETKISI;davranis we dusuncelerin uyesi olduklari grubun normlarina uyacak sekilde duzenlenmesi.
2 baslik altindadir.
*benimseme;muzaffer serif karanlikda otoklinik etkiyi kullanark deneysel olarak bnimsemeyi kanilamisdir
*beimsenmemis gorunme:s.asch arastirma yapmisdir

UYMA DAVRANISIN NEDENLERI
*BIREYIN GRUP UZERINDE ETKISIDIR BU ETKI 2 TURDUR
*bilgi salayici etkisosyal gercekler hakkinda bilgi)
*normatif etki(arkadas gurubundagrup normalrinauymayan ksi grup tarafinddan dislanir

UYMA DAVRANISINI BELIRLEYEN ETMENLER
*bireyin grubun ve ortamin ozelikleri
a>bireyin ozellikleri:kendine guven az baglanma ihtiyaci yuksek
grubu cekici bulan grup ici statusu dusuk otoriter tutumlara ahip grup
tarafindanbenimsendinden emin deil

*SUREKLI GRUPDAN FARKLI DAVRANMAYA KARSIT UYMA DENIR
B>grubun ozellikleri :grubun buyuklugu 3_4 kisilik gruplar bireyi uyma davranisa itmede onemlidr
c>ortam ozellikleri

AZINLIK ETKISI :KUCUK GRUBUN COGUNLUGUN DUSUNCE VE DAVRANISINI DEGISTIRMES

*B>KABUL ETME:
kabul edilme olasiligi fazlaolan istkler
*yuzyze dile getirilen istekler
*statusu yuksek kisden gelen istekler
*birden fazla kisiden gelen istekler
*ileride karsiligi alinma imkani yuksek istekler

cesitli taktiklerde wardir
kendimizi sevdirmek ve
coklu istek taktirkleri gibi..
coklu istek 2 turludur
1.esige adim atma:bi kac soru sormak istedini soleyen bi anketorun isteiine olumlu cevap verildinde soru uyagmuruna tutlmak
2.rededil geri adm at:satacaga mala yuksek fiat wwerip bu kabul gorulmedinde fiyati dusurmee

*karsiliklilik normu:kendisnden istenmedigi halde baskasi icin bisiyler yapmak

c>iTAAT :migram calismalara onculuk etmisdir
grubn birey davranissi uzerinde etkisi
a.tanik etkisibilgi saglayici,degerlendirilme kaygii,
b.sosyal hizlndirmaspor musabakalarinda seyirlili seircisiz olmasi performansi etkiler
c.uclra kaynahalat cekme oyunu gibi)
d.ssyal ket vurma
e,ozdenetimin ortadan kalkmasi


TUTUMLAR
TUTM BILESENLERI:
3 bileseni wardir
1.bilissel bilesen :bireyin pc hakkinda tutumu onun pc hakkindaki bilgileri tarafindan sekillenecektir
2.duygusal bilesen
3.davranissal bilesen :nesneye iliskin olumlu tutumu olan birey nesneye karsi olumlu davranir

tutumlarin ozellikleri
*tutmun kuvet derecesi
*tutmun karma***lik deecesi:tutmun icerdigi iceriklik sayi dercesi artikca karmaiklik derecesin artmasi
*tutmun bilesenleri arasindaki tutarlilik
*ttmlarin dier tutmlarla iliskileri

tutum ve davranis

tutuun davranisa dnusup donusmeyecegini belirleyen faktorler
*tutumun kuvveti (kuvvetli bi tutmun davranisa donusme olasiligi fazladir)
*ortamin ozelikleri
*beklentiler

tutumlarin olusmasi
tuumlar olusurken

*ana baba etkisi
*akran
*kitle iletisim araclari
*tutum nesnesiyle olan kisisel yasantilar

tutmlarin olculmesi
*tutum olcejleri
*mulakat
*davranis gozlemi
*p***o _fizyoljik olcumler

*tutumlarin degisimi :tutum dogusdan gelmez!!
bireyin nesneye karsi olan tutmun degismesinde 3 faktoer war

*bilgi kaynagi
*mesaj
*hedef


a>bilgi kaynaginn ozellikleri :inanirlilik :inanirliligi bileseni=uzmn+guvenilir
bilgi kaynaginn guvenilir olarak algilanip algilanamayacagini belirleyen faktor NIYET/
*svilme
*benzerlik

B.mesajin ozellikleri:
*yuzyuze olma etkisi
*tek yonlu cift yonluiletisim
*gorus farki

C.hedefin ozellikleri
*tutumun kuvvet derecesi
*kendilik degeri
*baglanma
*zeka

GUNLUK YASAMDA TUTUMUN DEGISMESI
*algisal secicelik
*bilgi kaynagini redetme
*bilgiyi reddetme
*bilgiyi amacindan saptirma mantiga burunme