Efsaneler - Medusa

Medusa, hayatına çok güzel bir genç kız
olarak başlamıştır. O kadar güzeldir ki tanrıçaların kıskançlığını
üzerinde toplamış, tanrıları da peşinde koşturmuştur. Tanrıça Athena (
Zeus’un en çok sevdiği kızı) onu çok kıskanmaktadır. Denizlerin tanrısı
Poseidon ise Medusa’ya hayrandır. Başı öylesine dönmüştür ki bir gün
Athena’nın tapınağında Medusa’ya zorla sahip olur.


Bu durumu kendisi için aşağılayıcı bulan Athena, Medusa’yı gorgon
yaparak cezalandırır. Çok çirkinleşmiş, saçları yılana dönüşmüştür,
yüzüne bakanlar taş kesilmektedir. Medusa insan olduğu için ölümlüdür.
Gorgon yapma cezasını az bulur Athena ve Perseus’la iş birliği yaparak
Medusa’nın başını kestirir. Başı kesildiği anda Medusa’nın Poseidon’dan
olma çocukları Pegasus ve Chrysar gövdesinden dışarı fırlarlar.
Medusa’dan sıçrayan kan damlaları Libya çöllerine düşer ve birer yılana
dönüşürler.



Perseus, Medusa’nın kesik kafasını alır gider. Athena ise
Medusa’nın derisini yüzüp Aegis’in markası yapar. İki damla kanını kral
Erichthonius’a hediye eder. Bu iki damla kandan biri öldürücü
zehirdir,diğeri ise panzehirdir, tüm hastalıklara deva olmaktadır.





Didim’in de en önemli sembollerinden
biri olan Medusa ; Yunan mitolojisinde yeraltı dünyasının dişi canavarı
olan üç Gorgona’ dan biridir. Bu üç kız kardeşten yalnızca yılan saçlı
Medusa ölümlüdür ve kendisine bakanları taşa çevirme güçüne sahiptir.
Bu sebeple Antik dönemde büyük yapıları ve özel yerleri kötülüklerden
korumak için Medusa kabartmaları ve resimleri kullanılmıştır.







Medusa’ nın hayatı hakkında mitolojide birkaç değişik rivayet
bulunmaktadır. Bütün Medusa rivayetlerinde ortak nokta Medusa’nın
Perseus tarafından başının kesilerek öldürüldüğü ve Medusa’nın kanından
Kanatlı at Pegasos ve Khrysaor doğduğudur.



Apollo Tapınağında da Medusa figürleri kullanılmak istenmiştir, ne
varki tapınağın inşaası bir türlü bitmediği için bir çok Medusa figürü
yarım kalmış ve günümüze bu şekilde ulaşmıştır. Yinede en güzel
işlenmiş ve koruna gelmiş Medusa figürlerinden birisi Didim Apollon
Tapınağı bahçesinde girişde sağ tarafta bulunmaktadır.



Ülkemizde etkileyici Medusa figürlerinden iki tanesi de İstanbul
Yerebatan Sarnıçı’ da bulunmaktadır. Sarnıcın kuzeybatı köşesindeki iki
sutunun altında kaide olarak kullanılan Roma Çağına ait iki Medusa başı
bulunmaktadır. IV. yüzyıla ait bu başların hangi yapıtlardan alındığı
bilinmemekle birlikte Genç Roma Çağına ait antik bir yapıdan sökülerek
buraya getirildiği ve sarnıcın inşaatında salt sutun kaidesi olarak
ihtiyaç duyulduğu için kullanıldığı araştırmacılar tarafından kabul
görmektedir.Medusa başı eski Bizans’ta kılıç kabzalarına ve sutun
kaidelerine ters ve yan olarak işlenmiş ve böylelikle kötülüklerden
korunulacağına inanılmıştır. Yerebatan Sarnıcındaki iki Medusa başından
biri ters diğeride yan olarak sütun kaidelerine yerleştirilmiştir.