Hz. ZEKERIYYA

Kur'ân'da adi gelen peygamberlerden biri. Soyu Dâvud (a.s)'a
dayanmaktadir. Kur'ân'da anilan duâlarindan (Meryem, 16/6)
anlasildigina göre, soyu daha sonra Yâkub (a.s)'a varmaktadir
(el-Kurtubî, Ahkâmu'l-Kur'ân, Kahire 1967, XI, 82; er-Razî,
Mefâtihu'l-Gayb, Misir 1937, V, 769).


Zekeriyya (a.s) isrâilogullarinin peygamberi oldugu gibi, ayni
zamanda onlarin bilgini, reisi ve müsaviri yani danismani idi
(es-Sa'l-ebî, el-Arais, 1951, 372).


Onun hakkinda çesitli âyet ve hadisler vardir. Ebû Hureyre'nin
naklettigine göre, Hz. Muhammed (s.a.s);" "Zekeriyya (a.s) marangoz
idi"(Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, Misir, 1954, II, 405) diyerek O'nun
elinin emegi ile geçinen bir sanat ehli oldugunu haber vermistir.


Zekeriyya (a.s)'in hanimi isa (a.s)'in annesi Meryem'in teyzesi isâ
idi. Zekeriyya (a.s) da, Meryem'e bakmakla mesgul oluyordu. O'na Beyt-i
Makdis'te bir yer yapmisti. O'nun odasina her girdiginde, yaninda kis
mevsiminde yaz meyvesini ve yaz mevsiminde de kis meyvesini buluyordu.
Zekeriyya (a.s), "Ey Meryem, bu sana nereden geliyor?" diye sorunca,
Meryem, "Allah tarafindandir." diye cevap veriyordu (el-Kurtubî,
Ahkâmu'/-Kur'ân, IV, 69 vd).


Zekeriyya (a.s) Hz. Meryem'in yaninda böyle yaz mevsiminde kis
meyvesini ve kis mevsiminde de yaz meyvesini görünce, Meryem'e bu
nimetleri veren, buna gücü yeten yüce Allah, esimin yasi geldigi halde,
bize hayirli bir evlat verebilir seklinde düsündü ve hayirli bir
evladin olmasi için Allah'a gizlice söyle dua etti:


"Rabbim! Gerçekten kemiklerim zayifladi, saçlarim agardi,
Rabbim!.Sana yalvarmaktan dolayi herhangi bir seyden mahrum kalmadim.
Dogrusu, benden sonra yerime geçecek yakinlarimin iyi hareket
etmeyeceklerinden korkuyorum. Karim da kisirdir. Katindan bana bir ogul
bagisla ki, bana ve Yâkub ogullarina mirasçi olsun! Rabbim! O'nun,
senin rizani kazanmasini da sagla!" (Meryem,19/4,5,6)


"Ya Rabbi! Bana kendi katindan temiz bir soy bahset!" (Âlu imrân, 3/38)


"Rabbim! Beni tek basima birakma! Sen varislerin en hayirlisisin" (el-Enbiyâ, 21/89).


Gücü her seye yeten Yüce Allah, Zekeriyya (a.s)'in duâsini kabul etti ve O'na bir erkek evlad verecegini müjdeledi:


"Ey Zekeriyya! Sana Yahya isminde bir oglani müjdeliyoruz. Bu adi daha önce kimseye vermemistik" (Meryem, 19/7).


"Mihrabda namaz kilmaya durdugu sirada, hemen melekler ona söyle
seslendi: "Haberin olsun! Allah sana Yahya adli çocugu müjdeliyor. O,
Allah'tan gelen bir kelimeyi (isâ'yi) tasdik edecek, milletinin
efendisi olacak, nefsine hakim bulunacak ve salihlerden bir peygamber
olacaktir" (Âlu imrân, 3/39).


Zekeriyya (a.s), Allah'in verdigi bu müjdeye sasti, hayret etti.
Çünkü kendisi de hanimi da hayli yasli idiler. "Rabbim! Karim kisir,
ben de son derece kocamisken nasil oglum olabilir?" (Meryem, 19/
diyerek, bu ilginç müjde karsisinda hayretini dile getirdi.


Yüce Allah ona söyle cevap verdi:


"Rabbin böyle buyurdu. Çünkü bu bana kolaydir. Nitekim sen yokken, daha önce seni yaratmistim" (Meryem, 19/9).


Kur'ân'in baska bir yerinde bu durum söyle haber verilmistir:


"Zekeriyya'nin duasini kabul edip kendisine Yahya yi bahsetmis,
esini de dogum yapacak hale getirmistik. Dogrusu onlar iyi islerde
yarisiyorlar, korkarak ve umarak bize yalvariyorlardi. Bize karsi
gönülden saygi duyuyorlardi" (el-Enbiya, 21/90).


Yüce Allah'in bu güzel müjdesine son derece sevinen Zekeriyya (a.s)


"Rabbim! Öyle ise bana bir alamet var, dedi" (Meryem, 19/10). Allah ona su cevabi verdi:


"Alâmetin; üç gün, isaretten baska sekilde Insanlarla konusmamandir. Rabbini çok an, aksam sabah hamdet!" (Âlu imrân, 3/41).


Gün oldu, Zekeriyya (a.s)'in nutku tutuldu. Mihrabdan çikti ve
milletine: "Sabah-aksam Allah'i tesbih edin! diye isârette bulundu"
(Meryem, 19/11).


Zamani gelince, Zekeriyya (a.s)'in oglu Yahya (a.s) dünyaya geldi.


Yukarida görüldügü gibi, Zekeriyya (a.s) ile ilgili olarak
zikredilen âyetlerin çogu, dua mahiyetindedir. O, çok dua eden,
Allah'in emir ve yasaklarina riayet ederek tam bir teslimiyet içinde
yasayan Yüce bir peygamberdi. Allah: "Zekeriyyâ, Yahyâ, isa ve ilyas'a
da (yol göstermistik). Hepsi iyilerden (idi)ler" (el-En'âm, 6/85)
diyerek onu sahit peygamberlerle birlikte anmistir.


Zekeriyya (a.s) bu sekilde ömrünü ibâdetle geçirdi. Daima Insanlari
Yüce Allah'a inanmaya ve O'nun yolunda yürümeye cagirdi. fakat azmis
olan, küfre dalan ve önünü görmeyecek kadar gözü dönenler, onu sehid
ettiler (Taberî, et-Tarih, Misir 1326, II, 16; Ahmet Cevdet Pasa,
Kisus-r Enbiyâ, istanbul 1966, I, 41).