Hz. İlyas

Hz. İlyas


Kur'an-ı Kerîm'de ismi geçen peygamberlerden biri. Hz. Musa (a.s)'dan
sonra gelen nesebi Hz. Harun (a.s)'a dayandığı rivayet edilen bir
israiloğulları Peygamberi.

Hz. Musa'dan sonra israiloğullarının çeşitli boyları. Şam civarına
yerleşmiştir. şam bölgesindeki "Bek" şehrine yerleşen ve zamanla
Allah'a isyan ederek haddi asan bir Beni israil kabilesine Hz. İlyas
(a.s)'in gönderildiği rivayet edilmektedir. İlyas (a.s) Kur'an-ı
Kerîm'de iki değişik sûrede anılmıştır. Bir yerde diğer Peygamberler
ile birlikte ismi geçmiştir: "(İbrahim'e) Zekeriya, Yahya, İsa ve
İlyas'ı da bağışladık. Hepsi Salihlerdendi" (el-Enbiya, 21/85). Diğer
sûrede ise İlyas (a.s)'in kıssası özetle anlatılmıştır. Musa ve Harun
(a.s)'dan bahsedilmiş, onların Allah'ın salih kulları olduğu
anlatıldıktan sonra İlyas (a.s)'in kıssasına geçilmiştir: "Muhakkak
İlyas da peygamberlerdendi" (es-Sâffat, 37/123). Bu ayet-i kerime İlyas
(a.s)'in etrafında Yahudiler ve Hıristiyanlar tarafından oluşturulmuş
olan efsanevî kimliği aralamakta, onun Allah'ın diğer Peygamberleri
gibi bir peygamber olduğunu anlatmaktadır. Buhârî, Kitâbu'l-Enbiyâ
bölümünde İlyas (a.s) için bir bab açmış ve onun kıssasını anlatan
es-Sâffât suresindeki ayetleri bu babda zikretmiştir. ibn Mes'ûd ve ibn
Abbas'ın rivayetine göre Hz. İlyas ile İdris (a.s) aynı şâhıstır
(Buhârî, Enbiyâ, 4). İdris (a.s) da Nuh (a.s)'in babasının dedesidir
(Buhâri, Enbiyâ, 5).

İlyas (a.s) Peygamber olarak gönderildiği insanları dine davet
etmiştir: "(Hz.İlyas) milletine: "Allah'a karşı gelmekten sakınmaz
mısınız? Yaratanların en iyisi olan, sizin de Rabbiniz önceki
babalarınızın da Rabbi bulunan Allah'ı bırakıp da Ba'l putuna mı
taparsınız?" demişti (es-Sâffât, 37/124-126).

Ayet-i Kerime'de geçen "Ba'l" o kavmin tapındığı putun ismidir.
Oturduğu şehirlerinin ismi "Bek" olan bu halkın, tapındıkları puttan
dolayı şehirlerinin isminin "Ba'lebek" olduğu rivayet edilmektedir.

Rivayete göre Hz. İlyas israiloğullarına Hizkil (a.s)'dan sonra
gönderilmiştir. insanları Allah'a imana çağıran Hz. İlyas, kavminin
Ba'l putuna tapmamasını emretmiştir. O bölgenin kralı önce iman
etmesine rağmen daha sonra irtidat ederek Hz. İlyas (a.s)'i öldürmeye
kalkmıştır. Hz. İlyas yedi sene kadar dağlarda bayırlarda dolaşmış,
insanları Tevrat'ın emirlerine davet etmiş, iman etmemeleri üzerine, o
beldeye üç yıl hiç yağmur düşmemiştir. Daha sonra Hz. ilyas'ın duasıyla
yağmur yağmasına rağmen yine İlyas (a.s)'a iman etmemişlerdir.
Kendisinden sonraki Beni israil Peygamberlerinden Kur'an'da ismi
zikredilen Elyas'a (a.s)'i Hz. ilyas yetiştirmiştir. Rivayete göre
kavminin imansızlığına kızan İlyas (a.s), Allahu Teâlâ'dan kendisini
gökyüzüne kaldırması için dua etmiş, bunun üzerine belirlenen bir yerde
yanında Elyas'a (a.s) da varken gökten gelen ateş gibi bir ata binip
havalanmış, nübüvvet simgesi olarak da aşağıda kalan Elyas'a hırkasını
atmış ve semâya refedilmiştir.

Ancak şurası unutulmamalıdır ki bu rivayetler israiloğullarının Tevrat
kökenli rivayetleridir. işin doğrusunu en iyi Allah bilir (ibn Kesîr,
Tefsiru'l Kur'ani'l Azîm, VII, 31). Hz. ilyas (a.s)'in, Hızır (a.s) ile
yılda bir kez buluştuğuna inanılır, halk arasında bu buluşma Hızır
ilyas (Hıdrellez*) şeklinde simgelenmiştir.