Hata mesajları

Bilgisayar mesajı: INSERT BOOTDISK, PRESS ANY KEY

Bu durumda sabitdisk üzerinde işletim sistemi bulunamamıştır. İşletim
sistemine ait bir dosyayı (örneğin, IO.SYS, MSDOS.SYS) silmiş
olabilirsiniz veya sabitdiskin açılış sektörü arızalanmıştır. Bu hata
mesajının nedeni bir virüs de olabilir.

1. İlk olarak bilgisayarı bir kez daha kapatın.

2. İlk yardım veya Windows açılış disketini sürücüye yerleştirin ve bilgisayarı tekrar çalıştırın.

3. Bilgisayar disketten açıldıktan sonra A: sürücüsünü gösteren DOS
komut satırı ekrana gelecektir. şimdi “sys C:” yazın ve bu sürücüye
geçmek için [Enter] tuşuna basın. Bu sayede sabitdiske yeni bir açılış
sektörü yazılacak ve sistem dosyaları yeniden yükleneceklerdir.

4. şimdi, üzerinde DOS anti virüs yazılımı bulunan bir disket yerleştirin ve sabitdiski tarayın.

5. Eğer virüs bulunamazsa, bilgisayarınızı artık sabitdiskten
çalıştırabilirsiniz. Aksi takdirde sisteminizdeki virüsü
temizlemelisiniz.



2.4.11 Bilgisayar mesajı: NON SYSTEM DISK

Bu mesaj, A sürücüsünde bir disket bulunduğu zaman ekrana gelir.
Yapmanız gereken tek şey disketi çıkartmak ve bilgisayarı yeniden
çalıştırmaktır.

Eğer bilgisayarınızın açılış sırasında ilk olarak sabitdiskle
çalışmasını istiyorsanız, “A:, C:” şeklinde olan BIOS’daki açılış
sırasını “C:, A:” olarak değiştirmelisiniz. Bilgisayar, ancak bu
değişiklikten sonra sabitdiski kullanarak açılacaktır. Bunun için
aşağıdaki işlemleri uygulayın:

1. Bilgisayarı yeniden başlatın ve BIOS Setup’ı açın.

2. Aradığınız özelliği ADVANCED CMOS SETUP menüsü altında
bulabilirsiniz. Açılış sırasını SYSTEM BOOT UP SEQUENCE satırından
değiştirebilirsiniz. Aşağı yukarı ok tuşlarını kullanarak bu seçeneği
işaretleyin ve [Page Up] ve [Page Down] tuşlarını kullanarak
istediğiniz açılış sırasını belirleyin.

3. Yaptığınız değişiklikleri kaydedin ve BIOS’dan çıkın. Bunun
sonucunda bilgisayar yeniden başlatılacak ve sürücü içerisinde bir
disket unutsanız dahi sizi rahatsız etmeyecektir.

2.4.12 Bilgisayar mesajı: C: DRIVE ERROR

BIOS Setup’ındaki sabitdisk bilgileri yanlış girilmiştir. Bunun sonucunda açılış sırasında bir dizi hata mesajı ekrana gelir:

C: DRIVE ERROR

71 Press to Resume

İşletim sistemi yok

Sistem yok veya sürücü hatası

Değiştirin ve herhangi bir tuşa basın

Dikkat! Veri kaybı tehlikesi!

CMOS Setup’da yanlış sabitdisk parametreleri girilmişse, FORMAT komutu
çalıştırıldığı zaman sabitdisk de yanlış parametreler kullanılarak
biçimlendirilecektir. Bu, eğer bilgisayarınızda 20 GByte’lık bir disk
mevcutsa ve CMOS Setup’da bu disk 10 GByte görülüyorsa, sabitdiskiniz
sadece 10 GByte’lık bir disk olarak biçimlendirilecektir. Bunun
sonucunda disk üzerindeki veriler tamamen kaybedilir. Yukarıda
anlatıldığı gibi ilk olarak BIOS’daki sabitdisk parametrelerini kontrol
edin ve gerekli değişikleri yapın. Sabitdiskiniz bundan sonra sorunsuz
olarak çalışacaktır.

2.4.13 Bilgisayar mesajı: CONTROLLER FAILURE, HARDDISK FAILURE veya HDC FAILURE

HDC, Hard Disk Controller ifadesinin kısaltmasıdır. Bu hata mesajı
normalde arızalı bir sabitdisk anlamına gelir. Ancak hata, arızalı bir
sabitdisk kontrolörü veya daha da kötüsü (ancak seyrek karşılaşılan bir
durumdur) arızalı bir anakart anlamına da gelebilir.

1. Bilgisayarınızı tekrar kapatın ve açın. Eğer aynı hata mesajı bir
kez daha ekrana geliyorsa, ciddi bir donanım arızası ile karşı
karşıyasınız demektir.

2. Bilgisayarın kasasını açın ve sabitdisk kontrolörün yuvasına tam
olarak oturup, oturmadığını kontrol edin. Eğer şanslıysanız sorunu bu
şekilde çözebilir ve bilgisayarı yeniden başlatabilirsiniz.

Eğer hata mesajı halen ekrana geliyorsa, sorunun kaynağı biraz önce de
söylendiği gibi kontrolör, sabitdisk veya anakart olabilir. Disket
sürücü kontrolörünün, sabitdisk kontrolörü ile yan yana bulunduğu kombi
kartlarda ise birinin arızası diğerini etkilemeyebilir. Yani sistemi
disket sürücü ile açmak halen mümkün olabilir.

Sabitdiski kontrol etmek

Biraz zahmetli olmasına rağmen oldukça kolay bir işlemdir.

1. Bilgisayarın kasasını açın.

2. Sabitdiski bulunduğu yerden çıkartın.

3. Tüm kablolarını tekrar takın.



4. Sabitdiski elinizde tutun ve bilgisayarınızı çalıştırın. Bu sırada, sabitdisk motorunun çalışıp, çalışmadığını kontrol edin.

5. Eğer motor çalışıyorsa, bir sonraki bölümden okumaya devam edin.

6. Ancak motor çalışmıyorsa, sabitdiskin güç kablosunu başka bir
sürücününkiyle değiştirin. Eğer motor çalışmaya başlarsa, sorun güç
kablosundan kaynaklanıyor demektir. Bunun için boşta bir kabloyu
kullanmaya devam edebilir veya bir Y adaptörü yardımıyla başka bir güç
kablosunu çoğaltabilirsiniz.

7. Buna rağmen disk çalışmıyorsa, arızalanmış ve yenisi ile
değiştirilmesi gerekiyor demektir. Verilerin yedeklenmesi ise bu
durumda mümkün olmayacaktır.

Tek bir sabitdiskiniz varsa

1. Eğer sabitdiskteki verilerin üzerine henüz hiç bir şey yazılmadıysa,
bilgisayarı çalıştırın ve açılış sırasında BIOS Setup’ına geçin.

2. Sabitdiske ait Standart Setup’taki bilgileri not edin.

3. Sabitdiskinizi bir başka bilgisayara, örneğin bir tanıdığınızın
bilgisayarına takın. Buradaki BIOS Setup’a da sabitdiskinize ait doğru
bilgileri tabii ki girmelisiniz. Diskinizi, diğer aygıtlar ile
zamanlama problemini aşmak için tek bir sürücü olarak kurun.

4. Eğer sabitdiskiniz çalışırsa, sorun kontrolör kartı veya anakarttan kaynaklanıyor demektir.

Birden fazla sabitdiskiniz varsa

1. Arızalı olduğunu düşündüğünüz sabitdiski, eğer ilk disk olarak
tanımlanmadıysa, BIOS Setup’tan ilk olarak işaretleyin. Diğer diskleri
ise BIOS’dan silin. Ancak daha önce söz konusu disklerin bilgilerini,
ileride doğru girebilmek için not etmelisiniz.

2. IDE kontrolördeki tüm cihazları (sabitdisk, CD-ROM sürücü) çıkartın.

3. Sadece arızalı olduğunu düşündüğünüz sabitdisk takılı kalsın. Bu
disk EIDE kontrolörlerden birinde Primary, yani birincil disk olarak
bulunmalıdır. Hangi bağlantı noktasının birincil olduğunu anakartın
kitapçığından öğrenebilirsiniz.

4. Sabitdisk de üzerindeki Jumper yardımıyla Master veya Single olarak
ayarlanmalıdır. (Bunun için disk üzerindeki açıklamalara
bakabilirsiniz.) Buna, disk ilk sürünüz olarak kurulmadığı zaman
özellikle dikkat etmelisiniz.

5. Bilgisayarı yeniden başlatın.

6. Eğer sabitdiskiniz çalışıyorsa, arıza başka bir diskten de
kaynaklanıyor olabilir. Bu durumda yukarıdaki işlemleri diğer diskler
için de uygulamalısınız.

7. Eğer bilgisayarınız hiçbir disk ile çalışmazsa, sorun kontrolör veya
anakarttan kaynaklanıyor olabilir. Aynı anda birden fazla diskin
arızalanması ihtimali ise neredeyse imkansızdır.

Sabitdisk kontrolörünü test etmek

Bu da tek başınıza rahatlıkla gerçekleştirebileceğiniz çok basit bir kontrol işlemidir.

Harici kontrolör kartına sahipsiniz.

1. Kontrolör kartınızı test etmek için yeni bir sabitdisk kontrolörüne
ihtiyacınız olacak. Eğer başka bir kontrolör kartına sahip değilseniz,
(zaten kimin iki tane kartı olabilir ki!), kısa bir süre için size
verebilecek bir tanıdığınızdan yardım isteyebilirsiniz. Ancak bu kartın
da bilgisayarınızın Bus System’ine (ISA, PCI, EISA) uygun olmasına
dikkat etmelisiniz.

2. Kontrolör kartınızı yenisi ile değiştirin. Kartın ayarlarının yapılmasına gerek yoktur.

3. Sabitdiskinizi ve disket sürücünüzü bu karta bağlayın ve bilgisayarınızı yeniden başlatın.

4. Bilgisayarınız sorunsuz bir şekilde açılırsa, arızayı tespit ettiniz demektir.

Anakarta entegre bir kontrolöre sahipsiniz

1. Eğer bilgisayarınızdaki kontrolör anakart üzerinde entegre bir
şekilde bulunuyorsa, ödünç aldığınız kartı takmadan önce bu parçayı
kapatmalısınız. Bunun için normalde anakart üzerinde bir Jumper veya
DIP şalteri bulunabilir. Bazı modern bilgisayarlarda ise kontrolörü
BIOS Setup’tan kapatabilirsiniz. Bu kontrolörü nasıl kapatabileceğinizi
ise anakartın kitapçığından öğrenebilirsiniz.

2. Sabitdiskinizi ve disket sürücünüz bu karta bağlayın ve bilgisayarınızı yeniden başlatın.

3. Eğer her şey yolunda giderse, kendinize yeni bir kontrolör satın
almalısınız. Tamir edilmesi mümkün olmayacağı için, anakartınız
üzerindeki arızalı kontrolörün kapalı kalması gereklidir.