Hasan el-Benna

17 Ekim 1906'da Misir'in Mahmudiye kentin de dogan Hasan el-Benna
dini ve ilmi yönden köklü bir aileye mensuptur. Babasi hadis alimi idi.
Hadis konusunda bizzat kendisinin de yazdigi eserler vardir. Iste böyle
ilmi bir yuvada büyüyen Benna ilim, takva ve zühd atmosferinde çok
güzel yetismistir. Daha küçük yaslarda üstün bir zeka ya sahip oldugu
gözleniyordu. Gece namazlarina ve pazartesi, persembe günleri
oruçlarina devam ediyordu. Küçük yaslarinda Kur'an-i Kerimi yari sina
kadar ezberleyen Benna 15 yaslarinda hifzi ni tamamladi.


Yüzünün hatlarinda -devamli bir elem ve hü zün görünüyordu.
Kalbinde müslümanlarin dertlerine çareler arama aski vardi. Onun bu
hali za man zâman bazi kötülükleri bizzat kendi eliyle degistirmeye
götürüyordu.


Nafile ibadetlere devam etmesiyle ruhu en ginlesmis ve nefsi daha
da ,paklasmisti. Ayrica daha talebelik yillarindaki Islâmi çalismalarin
dan dolayi da genel kültürü oldukça gelismisti. Okudugu medrese de
"kötülüklere karsi mücadele" adinda bir teskilat kurarak bazi önemli
sahsiyetlere mektuplar gönderip, onlara nasihat etmeye ve onlarin
dikkatlerini toplumdaki kötü lüklere çekmeye baslamisti.


Liseden mezun oldugunda Misir'daki tüm talebeler arasindaki
siralamada besinciydi. Üniversiteyi ise."Darul Ulum"da okumustu.
Universiteyi bitirme imtihanlarini verirken onsekizbin siir beyti ve
bir o kadarda nesir ezberlemisti. Darul Ulum'u bitirdiginde onun
ayarinda talebe yoktu. Çünkü birincilikle bitirmisti.


Üniversiteyi bitiren Hasan el-Benna Ismaili ye'deki okullardan
birine tayin edilmisti. O zaman Ingilizlerin tüm güçleri Ismailiye'de
toplan misti. Okullarda Avrupa usulü egitim yapiliyordu. Ismailiye bu
haliyle sanki Londra'nin muhit lerinden birini andiriyordu.


Halkin çogu ise bir Ingiliz sirketi olan "Su veys"te isçiydiler.
Hasan el-Benna Ingilizlerin Misir halkini ezdigini ve onu zelil
ettigini görüyordu. Misir halki sanki onlarin kölesiydi. Her türlü
fesat almis yürümüs ve haramlar mübahlastirilmisti. Özellikle 1924'de
****** tarafindan hilafet yikildiktan sonra bu durum daha da artmisti.
Diger taraftan Benna batililarin Islâmi ortadan kaldirmak için yaptigi
çalismalari gördükçe kalbi parçalaniyordu. Iste Benna o dönemleri
anlatirken söyle diyordu: "Allah bilir nice geceleri ümmetin dertlerine
çareler aramak için geçirdik. Ve ümmetin hallerini tahlil etmek,
dertlerini ortadan kaldirmak için ne kadar düsündük. Bu hallerin
tesirinden bazen aglama durumuna gelirdik." Derken Hasan el-Benna
kendilerinde hayir alemetleri olan bazi kisilerle irtibata geçiyordu.
Kendisiyle birlikte alti kisi biraraya gelerek Islâmi çalismalarin
çekirdegini olusturmak için anlastilar. Benna bu kurdugu teskilatina
yeni bir isim almamasi için "Biz Müslüman Kardesleriz" dedi ve
cemiyetin adi "Ihvan-i Müslimin" oldu. Benna ilk davetine Ismailiye'de
baslamisti. Çalismalarini bereketlendiren Allah Teâlâ onun elleriyle
kahvelerde zamanlarini bosa geçiren insanlardan Islâm davasi için
mümtaz sahislar yetistirmisti. Bunlara örnek olarak Islâm davasinin ilk
öncülerinden Seyh Muhammed Fergali Ingiliz komutaninin karsisina
dikilmis söyle diyordu: "Beni bu Ismailiye'den sadece bir kisinin emri
çi kartabilir. O da Hasan el-Benna" ' Hasan el-Benna Ismailiye'deki
çalismalari ge nisleyince ve tüm gayretlerini Islâm için tahsis edince
Ismailiye'den Misir'in baskenti olan Kahi re'ye tasindi. Ihvan-i
Müslimin'in merkezini orada kurdu.


Bütün gayretlerini Islâma davet ve onu tanit ma yolunda harcadi.
Köyleri gezdi, sehirleri do lasti. Gittigi her yere bir sube açiyordu.
Öyle ki bir kaç sene içinde Ihvanin hareketi Misir'in gö zünü ve
kulagini doldurmustu. Her tarafta ona katilmalar oluyor ve Misir'in
evlatlari onun ka natlari altina giriyordu. Bunu gören hükümet Ih vanin
yayilmasindan korkarak onu kontrol etmek için her türlü çareye
basvuruyordu.


Hasan el-Benna'yi gizli istihbarattan bir çok kisi takip etmeye
baslamisti. O nereye giderse on larla pesinden ayrilmiyorlardi. Derken
1947 se nesinde Hasan el-Benna bazi mücahidlerini Filis tin'e
gönderiyordu. Filistin daglari ve köyleri da ha önce görmedikleri ender
mücahidler görmeye baslamislardi. Evet Filistin yahudiye kuvvetli bir
ders vermek ve onlara zilleti tattirmak için ölümü hayata tercih eden
insanlara sahit olmustu.


Bu arada Kral Faruk, bu büyük gelismeler den dolayi meseleyi
Ingilizlerle beraber düsünme ye basladi. Özellikle Kral Faruk'un Misir
ordusu na dagittigi silahlarin bozuk oldugunun anlasil masindan ve
araplarin hiyanetlerinin açiga çik masindan sonra Kral Faruk için
mesele iyice teh likeliydi. Filistinde cihad eden Ihvan-i Müslimin
Mücâhitlerinin Misir'a gönderilmesinden korkan Faruk, Müslüman
Kardesleri tutuklatip hapisha nelere dolduruyordu. Disarida sadece
Hasan el Benna kalmisti. Kralin maksadi onu öldürtmekti. Iste bu esnada
Mahmud Abdulmecid gizli is tihbarattan bes kisiyi Benna'yi öldürmeleri
için gönderdi. Ve Kahire'nin en büyük meydaninda Müslüman Gençler
Teskilatinin önünde 12 Subat 1949 tarihinde Hasan el-Benna kursunlandi.
Te davi için hastaneye kaldirildi. Bu arada Benna'ya müdahale
edilmemesi ve kan kaybindan ölmesi saglandi.


Böylece ömrünün sonuna kadar teblig için çalisan Hasan el-Benna
ruhunu tertemiz olarak Allah Teâlâ'ya teslim ediyordu. Cenazesini bir
yasli babayla birlikte dört kadin kabre götürmüstü. Bölgede elektrikler
kesilmis ve bu dört kadin dehset verici bir ortamda tanklarin arasinda
Benna'yi götürüp defnetmislerdi. Bütün bunlar yetmiyormus gibi
müslümanlar Benna'nin cesedini çikaripta gösteri yapmasinlar diye
mezarinin basinda nöbet tutturuyordu.


Hasan el-Benna dünyayi terketmis Kral Faruk'ta Hasan el-Benna
korkusundan rahata kavusmustu. O öldügünde çocuklarina ihtiyaçlarini
giderecek bir sey birakmamisti. Hatta ev kirasini bile verecek
durumlari yoktu.


Faruk, Hasan el-Benna'dan kurtulmustu ama geriye bir problem
kalmisti. O da Ihvan-i Müsli minin Filistinde hala cihada devam eden
mücahid gruplariydi. Bunlardan kurtulmak için Faruk, Misir tanklarina
ve askerlerine Filistin'e hareket emri verdi. Maksadi oradaki Ihvan
mensuplarini tutuklatmakti. Ve tanklar kamplarin etrafindaki duvarlari
döverek mücahidleri ya teslim olmak ya da üzerlerine toplarin
atilmasina razi olmak arasinda seçim yapmaya zorladilar. Mücahidlerde
etrafin cehenneme çevrilmesini istemediklerinden teslim oldular. Oradan
hapishaneye tasinan mücahidler böylece duvarlar arkasina
terkediliyordu.


Gerçek su ki liderlikte büyüklügün belli bir ölçüsü yoktur. Bazen
olur ki büyüklük ilmi yönden olur. Bazen büyük bir fatih veya kesifçi,
ya da bir ruhi terbiyeci yahud da bir siyasi lider bü yük olabilir.
Fakat kaliciligi bakimindan en büyük lider ümmeti yeniden insa eden,
yeni nesille rin yetismesini saglayan ve tarihin gidisatini degistiren
liderlerdir.


Iste Hasan el-Benna bu kalici liderlerden birisi, belki de yirminci
yüzyilda Islâm tarihinde en göze çarpanlardandi. Onun bu büyüklügü
sadece alim olusundan veya iyi bir hatipliginden ya da siyaset adami
olusundan degil, Islâm davasini bina eden yeni bir nesil
yetistirmesinden ve özelde Misir'in genelde de Islâm aleminin tarihini
sars masindandir. Bu gün dahi onun siddetli sarsmasindan olaylar
gidisatini degistirmektedir.


Misir'in yeni tarihini yazmak isteyen herhangi bir tarihçi, yahut
Filistin meselesini yazmak isteyen birisinin Hasan el-Benna'yi yazmadan
bu konulari yazamamasi onun büyüklügünü göstermeye kafidir.


Tarihçilerin her ne kadar Hasan el Benna hakkinda kendilerine özgü
ayri ayri görüsleri olsa da, hepsi de olaylarin meydana gelisinde Hasan
el-Benna'nin büyük tesirleri oldugunda ittifak etmektedirler.


Bu olaylar ki yarim asirdan günümüze kadar hala tesirini devam
ettirmektedir. Isterse günümüzdeki insanlar onun kiymetini bilmesinler
ve isterlerse onun hayatinda veya sehadetinden sonra da onu geregi gibi
takdir etmemis olsunlar. Bu durum bütün liderler için böyledir.
Insanlarin veya ileri gelenlerin onun kiymetini geregi gibi
bilememeleri El-Benna'ya en ufak bir zarar veremez.


Gerçek su ki, Islâm önderleri tarihte hiç bir zaman insanlar
bilsinler ve taktir edip methetsinler diye, çalismamislardir. Bilakis
Islâm onlari öyle özel bir duruma getirmistir ki, tarihte bizden baska
milletler bu önderleri pek bilemezler. Çünkü Islâm onlari ruhi terbiye
ve büyük bir iman üzere yetistirir. Oyle ki o ruhaniyet özel bir
anlayis kazandirmis, hayatin gerçek yönlerini ve varligin sirlarini
ögretmistir.


Islâm onlari öyle yetistirmistir ki en üstün fedakarliklari
yaparlar ve insanliga karsi çok büyük bir muhabbet beslerler. Iste
Islâm önderlerini kendi aralarindaki bazi mizaç farkliliklariyla
birlikte onlarin genel durumu budur. Onlar Allah rizasindan baska hiç
bir sey de istemezler. Sadece Allah'in hesabindan korkar ve O'ndan
sevap beklerler. Yalniz Allah'in indinde itibarlari olsun isterler. Hiç
bir zaman kendileri için rahatlik ve huzuru talep etmezler, rahatligi
ancak Allah'a kavusmakta ararlar. Onlarda söhret veya methedilmeyi
isteme, yahut makam hirsi veya haset bulunmaz. Onlarin dünya hayati
veya sehevi arzulari için herhangi bir is yapmalari müm kün degildir.
Onlar insanlardan karanliklari kaldirmak için gönderilmis bir
nurdurlar. Gökyüzün de devamli olarak parildarlar. Onlar yeryüzünde ki
topraklara karismayan ve en yüksek bina ile en küçügüne dahi vuran bir
günes subesi gibidirler.


Yeryüzündeki tüm ser güçler, sömürgeciler, krallar, partiler, Ezher
Üniversitesi ve fesat ehli Hasan el-Benna ile mücadele ettiler. O da
bütün bunlara karsi savasti. Halk bizzat kendi menfaatinden cahil
kaldi. Hepsi de Hasan el-Benna'nin yolunu engellemek ve davasindan
alikoymak için çalismalarina ragmen o, yüce daglar gibi, rüzgara ve
balyozlara aldiris etmeden yoluna devam etti. O, yolunu tutmak için
belki saga sola sallanmistir ama bütün tehditlere ragmen hiç bir zaman
kasirgalardan etkilenerek davasindan geriye adim atmamistir. Dünya onun
etrafinda kararmis olsa da, o hiç bir zaman zafere olan kuvvetli
imanindan en ufak bir zayiflik göstermemistir. Karsi kuvvetler ne kadar
çok olsa da ve ne kadar üzeri ne çullansalarda o, hiç bir zaman
mücadelesinde yenilmemistir.


Bütün bunlara ragmen, tipki arkadaslarina oldugu gibi düsmanlarina
bile gönlü açikti. O, hiç bir zaman düsmanlarindan birine karsi
hasetlikten dolayi tiksinmemistir. Çünkü büyük insanlarin kalbinde
hasede yol yoktur. Fakat onun tiksinmesi ve kerih görmesi, düsmanin
batila sap masindan, fesadindan ve iftiralarindandi. Eger düsmani
kötülük ve seryolurida gitmeye devam ediyorsa ve halkin menfaatlerine
zarar veriyorsâ onlardan nefret eder tiksinirdi. Tipki hakka karsi
inatlik eden basiretsizlik göstererek anlayissizlik yapan ve ahlaki
bakimdan davayâ sikinti veren dostlarindan nefret ettigi gibi.


Fakat Benna bütün bunlara ragmen Rasûlullah'in Uhud günü yaraliyken
ettigi su du ayi devamli olarak ediyordu: "Allah'im sen benim kavmimi
hidayete erdir. Çünkü onlar bilmiyor lar." Düsmanlari devamli olarak
ona karsi hile ve tuzaklari sürdürürken o da düsmanlarina karsi sürekli
sefkat ve nasihata devam ediyordu. Benna'nin bu hali, ta onu her türlü
kuvvetten, makamdan ve yardimcidan yoksun bir halde tek basina
karanlikta vurarak öldürdükleri zamana kadar devam etti.


Evet onu öldürdüler. Onlar kuvvetli Benna ise zayifti. Onlar
hükümran Benna ise bir kenara itilmisti. Onlar silahli, Benna ise eli
bostu. Evet Benna'yi öldürdüler, simdi onlar katil ve mücrim, Benna ise
mutlu ve saadet içinde.


Daha sonra onlar halkin merhametinden kovulurken, Benna Allah'in
rahmetiyle bagislaniyordu. Onlar simdi bati ülkelerinde dagilmis
vaziyette. Benna ise istirahatgahinda. Allah O'na ve tüm mücahidlere
bol bol rahmet etsin. ( Amin.)


Vecibeler adlı bölümü de okuyabilirsiniz.


Yazan: Fethi Yeken